Observatie

Ten zuidwesten van de woning aan Oud Arenberg 111, kunt u de lange dwarsschuur bezichtigen. Deze is gelegen op het einde van een doodlopende straat naast de dijk van de haven en aan het einde van het natuurgebied Putten West. De ligging van de schuur kan gezien worden als de grens waar de Waaslandhaven stopt en de polders beginnen. In de straat zijn er nog enkele andere huizen aanwezig. Achter de schuur ligt er een wandelpad, dat je in alle rust kunt bewandelen. Deze leidt je naar uitzichten op het natuurgebied met zijn kreken. Al wandelend langs de schuur wordt de aanwezigheid van de haven minder voelbaar. 

Door de havenuitbreiding dreigt de regio met zijn landbouw en belangrijke geschiedenis langzaamaan te vergaan. Veel grond en gebouwen zijn reeds verdwenen in functie van de haven. Het natuurgebied De Putten wordt door zijn uitzonderlijke ecologische waarde nog gespaard.

De schuur is eigendom van Jan Creve, die reeds een grote kenner van de regio is en al diverse boeken geschreven heeft hieromtrent. Op het erf ligt de oude herberg 'Hoefyzer', die nu als woning dienst doet. Alsook de 2 schuren bevinden zich op het domein. Beide schuren zijn nog in degelijke staat. De verschillende bouw- en gebruiksfases zijn nog duidelijk zichtbaar binnenin de schuur.

De grote schuur wordt momenteel gebruikt als opbergplaats en ontspanningsplek. Ze is makkelijk te betreden, zo konden we ook de hooizolder betreden. De structuur is goed onderhouden, en kan met makkelijke ingrepen weer in gebruik genomen worden. Vooral de omvang van de schuur en de interesse van de eigenaar bleven ons bij. De kleine schuur is niet in gebruik, maar wel in goede staat.

Naast het erf is een veldweg, waarop ook wij spontaan een wandeling maakten langs de puttenweiden. De schuren lenen zich perfect uit om te passeren tijdens een wandeling.

Geschiedenis

De grote schuur op Oud Arenberg 111 is een lange dwarsschuur. Verondersteld wordt dat de schuur rond de late 18de eeuw gebouwd werd. De schuur heeft een schilddak, die tot eind de jaren '40 nog volledig bedekt was in riet. Behalve de zuidkant, die opnieuw in riet werd aangelegd, werd de rest van het dak later bedekt met golfplaten, iets wat in heel de regio gebeurde. In de loop der tijd werden er verscheidende ingrepen uitgevoerd, vaak met als functie het verstevigen van de schuur.  Ook de beplanking bleef niet, die werd volop vervangen door bakstenen muren. Slechts de oostgevel heeft nog steeds zijn oorspronkelijke beplanking kunnen behouden.

De westzijde van de schuur werd vroeger gebruikt voor het voederen van de koeien en paarden. De paardenknechten verbleven ook in de schuur om er te overnachten.

De kleine schuur op het erf werd recenter gebouwd (19de eeuw) en heeft een wolfsdak.

De schuur bevindt zich aan de westkant van het gehucht Wambuys. Vanaf de 18de eeuw komt de naam tevoorschijn op kaarten, niet toevallig kort na de indijking van de Oud Arenbergpolder. De naam verschijnt tegelijkertijd met de gehuchten Ouden Doel, Rapenburg en Saftingen. De polder werd opnieuw ingepolderd op het einde van de 17de eeuw. Vanaf de 19de eeuw wordt de nederzetting Wambuys nu Hoefijzer genoemd.

Bouwmethodiek

De dragende structuur is opgebouwd uit houten kolommen en balken. De gevels zijn voornamelijk uit baksteen opgebouwd, maar lokaal zijn er nog houten planken als gevelbekleding te zien. Het dak is gedeeltelijk bedekt met riet waarvan een deel loskomt door ontbrekende delen van de nok. Het schrijnwerk is in redelijk goede staat.

Materiaalgebruik

Historisch gezien is deze schuur het meest correct qua materiaalgebruik. Het dak bestaat nog deels uit riet (opnieuw aangelegd) en de oostzijde heeft nog zijn oorspronkelijke beplanking behouden. Bij het betreden van de schuur merk je meteen het imposante open gebinte op, die nog in goede staat verkeerd. Op verschillende plaatsen heeft de houtstructuur nog historische graffiti staan. Binnenin de schuur staat er op een plankenwand ook een gedateerde tekening uit 1865. Daardoor wordt er verondersteld dat dit deel van de schuur niet meer werd gewijzigd sinds dan. Ook de aanpassingen die er doorheen de tijd gebeurd zijn, vallen op te merken aan de hand van diverse bouwnaden en het gebruik van andere soorten bouwmaterialen.

De keuze voor het materiaal is terug te leiden naar het 'polderkapitalisme', waar een houten schuur en rieten dak de goedkoopste en snelste manier van bouwen vertegenwoordigden. Deze factor was toen belangrijker dan de keuze om met lokale bouwmaterialen te gaan werken.

Doorwandeling

Komend van Oud Arenberg, is de ingang van de schuur op het eerste zicht niet waarneembaar. De schuur betreden doe je aan de achterkant langs de Sint-Antoniusweg of via het binnenhof van het erf. De groteske poort nodigt meteen uit om binnen een kijkje te nemen. Na het bezoek, kan de wandeling verder gezet worden via de Sint-Antoniusweg, waar het rustige pad je naar mooie uitzichten brengt.

Route

De 'Into The Barn' wandelroute biedt je de mogelijkheid om tijdens de wandeling de schuren te passeren en/of te bezoeken. De routes zijn vrijblijvend en aan te passen aan uw voorkeuren. Een mogelijke manier om de Oud Arenberg 111 schuur te bezichtigen, is langs Oud Arenberg. Beginnend richting Kieldrecht wandelt u de straat af, waar nog andere schuren te aanschouwen zijn. Eenmaal op het einde van de straat, zal de schuur zich aan uw linkerzijde bevinden.

Grondonderzoek

Het bodemtype bij deze schuur is een bebouwde grond, bodemtype OB.  De grond rond het gebouw doet dienst als grasland. 

De grond bestaat uit niet gescheurd weiland, sinds de 17de eeuw. Er zijn nog steeds sporen terug te vinden van de middeleeuwse veenkavels voor turfwinning.

Mogelijke programma's

De Oud Arenberg 111 schuur voelt door zijn deels nog aanwezige rieten dak en beplanking nog authentiek aan. Door hier een ontdekkingsproject te organiseren, willen we bezoekers het authentieke gevoel van de schuur ruimtelijk laten ervaren. In deze schuur kunnen passanten die de route bewandelen een stukje geschiedenis van de omgeving komen opsnuiven. Niet enkel zal er info over de omgeving te vinden zijn, maar ook over de schuren zelf en de flora & fauna van de regio. Het unieke karakter van deze polderregio willen we op deze manier benadrukken, en weer doen opbloeien. 

Oud Arenberg leefde vroeger, maar ook vandaag nog is de straat een verrassende, jonge, levende community die volop te ontdekken is. In de straat woonden vroeger veel mensen, nu blijft er een kleine, maar hechte groep overeind.  De woonfunctie van de straat is ondertussen voor een groot deel verdwenen, door de havenontwikkeling zijn veel mensen er weggetrokken. Huizen in de straat dreigen nog steeds afgebroken te worden. Door bezoekers naar hier te trekken kan de straat ook in de ogen van overheden en gemeentes opnieuw opleven als groter geheel boven de lokale gemeenschap. De ontdekkingschuur biedt als het ware een middel om niet alleen de geschiedenis, maar ook de drijfveer van de bewoners van de Oud Arenbergstraat te ontdekken.

Een ontdekkingsschuur past ideaal bij Oud Arenberg 111, juist omdat deze schuur op zo een cruciaal knooppunt ligt in het landschap, op de grens van de haven en de polders. Naast info over de polders, stelt de schuur zich ook op als een plaats waar je meer te weten kan komen over het ontstaan van de dijken en de havenuitbreiding. Willen of niet, de geschiedenis van de havenuitbreiding hangt onlosmakelijk samen met de geschiedenis van de polders.